"Nhấp một chén trà, ngẩng đầu nhìn giàn Phong Lan trước sân nhà, trong lòng là một tư vị đạm mạc khó diễn tả bằng lời.
Khách thơ làm bạn cùng hoa, tự mình đối ẩm cũng coi là một thú tao nhã ở đời.
Vẫn nói "Xuân Mai quý phái, Hạ Lan phong nhã."
Người lãnh ngạo đa phần thích Mai, quân tử tuấn kiệt vị tình yêu Lan. Yêu hoa thì không ít, hiểu hoa được mấy người...
Biết hoa như biết người, ướm hỏi rằng: Hồng trần tri kỷ, ai người "HUỆ CHẤT LAN TÂM"? Mỹ nhân thiên hạ, "huệ chất" thì dễ tìm, "lan tâm" lại khó kiếm.
*
Nói đến Lan, thường nghe bốn chữ "huệ chất lan tâm", nhưng không phải ai cũng hiểu tỏ tường. Ý ấy ám chỉ người có khí chất cao nhã, thanh khiết. Lại vì sao lấy thế mà so bì?
Nay nhìn hoa hữu ý, trong lòng có đôi phần cảm hứng muốn thay hoa nhắc sự đã xưa.
Cổ văn có ghi chép:
Lan: Tên một loài cây, hoa có mùi thơm, tức cây lan, hoa lan.
Td: Xuân lan ( hoa lan mùa xuân ). Đoạn trường tân thanh có câu: "Bóng hồng nhác thấy nẻo xa. Xuân lan Thu cúc mặn mà cả hai".
Lan có lắm tên: "Bạch ngọc" (白玉) - "Nhất điểm hồng" (一點紅) - "Tử cán" (紫桿) - "Tứ thời" (四辰) - "Tuý ông" (醉翁) và "Phong lan" (風籣) là một cây có lá dài hoa thơm ở núi thâm sơn, hoặc bám vào gốc cây và lèn đá mà tươi tốt. Có hoa đẹp hương thơm, người văn nhân liệt lan vào hạng cây sang quý, ví với quân vương, hoặc bạn bè văn chương hiền nhân quân tử. » Lan mấy đoá lạc loài sơn dã « ( Cung oán ngâm khúc ).
Lại thêm:
Cây hoa lan. Có nhiều thứ (dòng, loài), là giống hoa rất quý. Hoa lan thơm lắm, nên dầu thơm cũng gọi là lan du (蘭油). Có thứ gọi là trạch lan(澤蘭) tức cây mần tưới trừ được mọt sách, cho nên nhà chứa sách gọi là "lan tỉnh vân các" (蘭省客), đài ngự sử gọi là "lan đài" (蘭臺), v.v.
Mùi lan sực nức nên lại dùng để ví dụ việc tình ý hợp nhau. Như "lan giao" (蘭交) - nói tình bạn chơi vơí nhau rất quý mến, "lan ngọc" (蘭玉) - dùng để khen ngợi các con em nhà bạn.
Người xưa thường dùng Lan để đại diện cho hương thơm, từ đó gán cho lan vẻ đẹp hoa mỹ và rực rỡ. Rất nhiều từ ngữ xuất hiện thêm chữ “lan” như:
– Lan thất: Là căn phòng hương thơm tao nhã.
– Lan thời: Thời gian đẹp đẽ, chỉ ngày xuân.
– Lan chương: Lời văn hoa mỹ, dùng để ca ngợi thơ văn hoặc thư từ của người khác.
– Lan tảo: Ví với ngôn từ đẹp đẽ, tinh tế.
– Lan thời: Thời gian đẹp đẽ, chỉ ngày xuân.
– Lan chương: Lời văn hoa mỹ, dùng để ca ngợi thơ văn hoặc thư từ của người khác.
– Lan tảo: Ví với ngôn từ đẹp đẽ, tinh tế.
Không chỉ vậy, một số người còn ví phẩm chất của lan với con người, dùng để chỉ nhân phẩm và quan hệ luân thường đạo lý trong xã hội. Những từ có thêm lan như:
– Lan thạch: Hương thơm lâu bền, ví với tư chất tốt đẹp của con người.
– Lan chi: Ví với phẩm cách và đạo đức cao thượng.
– Lan tâm huệ tính: Ví với phẩm cách thanh cao trong trắng của người con gái.
– Lan giao: Chỉ bạn tri kỷ.
– Lan chi: Ví với phẩm cách và đạo đức cao thượng.
– Lan tâm huệ tính: Ví với phẩm cách thanh cao trong trắng của người con gái.
– Lan giao: Chỉ bạn tri kỷ.
Ngoài ra, theo nhiều ghi chép, ngày xưa ái thiếp Yên Cơ của Trịnh Văn Công từng mơ thấy có vị tiên đem cho hoa lan, sau này sinh ra Mục Công – lấy tên là Lan, đây chính là nguồn gốc của “lan mộng”. Người đời sau đã phát triển thành “lan triệu”, chỉ điềm báo may mắn sắp mang thai và sinh con trai.
Về mặt phong thủy, Hoa Lan tượng trưng cho sự hoàn mỹ.
Loài hoa xinh đẹp này được đánh giá là một biểu tượng về sự sinh sôi nảy nở. Hoa Lan luôn đi kèm với năng lượng tự nhiên dồi dào, thúc đẩy con người tìm đến sự vẹn toàn, phong phú, và hoàn hảo. Sự phát triển tinh thần, vẻ đẹp tinh khiết gắn liền với hoa Lan làm cho ngôi nhà trở nên tốt đẹp, sang trọng hơn.
Hoa lan cũng tượng trưng cho sự may mắn về gia đình và nhiều con cháu. Trong bất cứ trường hợp nào hoa lan cũng tượng trưng cho tình yêu và vẻ đẹp. Trong đó, Hoa lan tím được xem là may mắn nhất.
Riêng Hoa mộc lan là biểu tượng của vẻ đẹp nữ tính và sự ngọt ngào. Mộc lan chỉ đứng sau mẫu đơn như là biểu tượng của người phụ nữ đẹp và hạnh phúc tronng hôn nhân. Thời xưa chỉ có hoàng đế và các thành viên trong hoàng tộc mới được trồng hoa mộc lan. Bó mộc lan trong ngày cưới là tuyệt hảo vì ý nghĩa biểu tượng của nó.
Lan, là giống hoa đa dạng về loài, từ bình dị mộc mạc ẩn mình trong đám gỗ mục cho đến quý phái, đài các, hiếm có khó tìm nơi thâm sơn cùng cốc.
Với hương thơm làm say lòng người như vậy, cùng sự phong phú sắc vẻ, có khi kiêu kỳ như Lan Hoàng Hậu, có khi thanh nhã như lan Quân Tử, có khi kỳ vĩ như Lan Hạc, lại có khi đỏng đảnh hiếm lạ như Lan Hài..v..v.. Đủ chủng đủ loài, đủ mùa đủ kiểu, tạo thành một thể chế hoa rộng lớn, khiến người yêu hoa như lạc vào một thế giới diệu kỳ. Chính vì những lẽ ấy, đã biết đến hoa, càng muôn phần ngưỡng vọng, càng muốn khám phá, tìm hiểu một vẻ đẹp tuyệt tác của thiên nhiên.
Kẻ yêu Lan, thì si mê chẳng khác nào phải lòng mỹ nhân. Một đời khó quên đi nét đẹp của hoa, nguyện vì hoa mà đắm chìm trong mộng cảnh.
Bởi vậy, đôi dòng tùy hứng, sao có thể nói hết về loài hoa cao quý, xinh đẹp đã đi vào thi ca và đời sống con người từ ngàn xưa này.
Muốn hiểu về hoa, chỉ có tự tay mình chăm sóc, nâng niu. Yêu hoa như yêu người, ướm hỏi người quân tử, biết hoa thực đã hiểu hoa chưa? (Cái đoạn này đến sau chính là gạ gẫm mua hoa đây :)))
Nhân sinh, mỗi kẻ một đường. Công danh một gánh tang bồng, điền viên một chốn ai mà hơn ai. Nhìn hoa cười, trong lòng cũng thấy yên an.
Thay vì tranh đấu đến ngươi sống ta chết, đàm luận thế sự đổi rời, chi bằng có hoa cùng người, hiên viên tuế nguyệt, há chẳng phải như tiên nhân nơi cõi trần!
Tâm như lan thảo, ngẩng đầu nhìn núi sống, chợt hiểu rằng, "mộc tính chi nhân, yên nhiên tự tại."
------
fber Mộc Tâm